Çene Eklemi Bozuklukları ve Tedavileri
TEDAVİLER
Temporomandibuler eklem bozuklukları veya çene eklemi bozuklukları alt çeneyi kafa kemiklerine bağlayan eklemi etkileyen hastalıkları ifade eder. Bu hastalıklar çene ekleminde ve çene hareketlerini kontrol eden kaslarda ağrı ve fonksiyon bozukluğu yaratabilirler. Temporomandibuler eklem bozuklukları çeneye gelen darbe, diş sıkma veya gıcırdatma, dişlerin kapanış bozukluğu, stres veya bu faktörlerin beraber etkisine bağlı olarak oluşabilirler.
Çene eklemi hastalıklarında şu işaretler görülebilir:
- Çene eklemi bölgesinde ağrı veya hassasiyet: Ağrı çene eklemiyle sınırlı olabileceği gibi yüz, boyun ve omuzlara da yansıyabilir.
- Çiğnemede zorlanma veya rahatsızlık hissi: Bu his hafif bir rahatsızlıktan şiddetli ağrıya kadar değişebilir.
- Çene ekleminden ses gelmesi: Bu sesler ağzı açarken veya kapatırken oluşabilir.
- Çenenin kilitlenmesi: Bazı durumlarda çene açık veya kapalı pozisyondayken kilitli kalabilir.
- Kas kasılması: Çene, yüz ve boyun kaslarında oluşabilir ve çene hareketinde rahatsızlık ve kısıtlanma yaratabilir.
Çene eklemi hastalıklarında uygulanan tedaviler çene fonksiyonlarını düzeltmeye ve semptomları gidermeye yöneliktir. Kullanılan bazı tedavi seçenekleri şunlardır:
- Girişimsel olmayan tedaviler: Çeneye sıcak veya soğuk uygulanması, sert yiyecekler yenmemesi, stresi azaltmak için rahatlama teknikleri uygulanması ve diş sıkma veya gıcırdatmadan kaçınılması gibi kişinin kendisinin uygulayabileceği önlemlerdir.
- İlaçlar: Reçetesiz kullanılabilen ağrı kesiciler çene eklemi hastalıklarıyla ilişkili ağrı ve inflamasyonu kontrol altına almak için kullanılabilirler. Daha şiddetli durumlarda ise hekiminiz kas gevşetici gibi diğer bazı ilaçları önerebilir.
- Fizik tedavi: Fizik tedavi uzmanı çene hareketlerini kolaylaştırmak, çeneyi destekleyen kasları güçlendirmek ve rahatlamayı kolaylaştırmak için çeşitli egzersizler ve esneme hareketleri önerebilir.
- Diş tedavileri: Temporomandibuler eklem hastalığının altında yeten sebebe bağlı olarak çeşitli diş tedavileri gerekebilir. Bu tedaviler arasında kapanış bozukluğunu düzeltmek için uygulanan ortodontik tedaviler, eklem apareyleri, diş sıkması olan kişilerde ekleme fazla yük gelmesini önleyen splintler veya kapanışı sağlamak için eksik dişlerin yerine protez yapılması yer alabilir.
- Stres yönetimi: Stres çene eklemi bozukluklarını arttırabilir. Bu nedenle çenedeki gerilimi azaltmak ve stresle başa çıkabilmek için rehberlik, rahatlama egzersizleri veya biofeedback tedavisi faydalı olabilir.
- Cerrahi tedaviler: Daha az girişimsel tedavilere cevap vermeyen şiddetli çene eklemi bozukluklarında artroskopi, eklem replasman cerrahisi veya kapanışı düzeltmek için ortognatik cerrahi gibi girişimler düşünülebilir.
Temporomandibuler eklemin hastalıklarında uygulanacak tedavi her hastanın kendi semptomları ve hastalığın altında yatan sebeplerin farklı olması nedeniyle kişiye özeldir. Hastaların hayat kalitesini arttırmak ve eklem sorunlarını giderebilmek için diş hekimi, fizik tedavi ve diğer uzmanlık dallarının işbirliği içinde çalışması gereklidir.
